အင်တာဗျူး

ရေးဘီလူးရဲ့ တော်လှန်ရေး လှုပ်ရှားမှု တွေ့ဆုံမေးမြန်းချက်

ကျနော်တို့ လိုနေတဲ့ အခက်အခဲကဘာလဲဆိုတော့ လက်နက်ခဲယမ်းပဲ။ ရဲဘော်တွေ အယောက်တိုင်း အယောက်တိုင်း အကုန်လုံးကို လက်နက်တပ်ဆင်ပေးချင်တယ် – ရေးဘီလူးအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် မြန်မာနိုင်ငံက စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို တော်လှန်နေကြတဲ့သူတွေထဲမှာ အဓိကအားဖြင့် မွန်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ လှုပ်ရှားနေတဲ့ ရေးဘီလူးအဖွဲ့ကို ပြည်သူတွေ သိရှိ သတိထားမိနေခဲ့တာကြာပါပြီ။ ရေးတခွင်မှာ အာဏာရှင်စနစ် အထူးသဖြင့် စစ်ကောင်စီကို တွန်းလှန်တဲ့နေရာမှာ ယနေ့အချိန်အထိ အင်တိုက်အားတိုက် လုပ်ဆောင်နေတာကိုလည်း မြင်တွေ့ရပါတယ်။…

စစ်ကောင်စီက ပြန်လည်ထိန်းချုပ်ဖို့ကြိုးစားနေတဲ့ ရေး-ထားဝယ်လမ်းပိုင်းအခြေအနေ ဆက်သွယ်မေးမြန်းချက်

တိုက်ပွဲကြားမှာတော့ မိုးတွင်းဆိုရင် ခက်ခဲတယ်ဆိုပေမယ့်လည်း ကျနော်တို့ ရန်သူကိုဘယ်တော့မှအချိန်မပေးဘူး။ ကျနော်တို့ဘက်ကနေလည်း ဘယ်တော့မှ နောက်ဆုတ်သွားမှာမဟုတ်ဘူး – ဒေါနစစ်ကြောင်းမှူး စောဒါးကို လက်ရှိ ဒေါနစစ်ကြောင်းအပါအဝင် တော်လှန်ရေးမဟာမိတ်တပ်ပေါင်းစုတို့ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ရေး-ထားဝယ်လမ်းပိုင်းကို စစ်ကောင်စီက ပြန်လည်ထိုးစစ်ဆင်ထိန်းချုပ်ဖို့ ကြိုးစားလာပါတယ်။ အခုလိုမိုးတွင်းကာလမျိုးမှာ စစ်ကောင်စီက အဲဒီလမ်းပိုင်းကို ဘယ်လိုမျိုး ထိန်းချုပ်ဖို့ကြိုးစားနေတာလဲ။ အဲဒီလိုစစ်ကောင်စီရဲ့ စစ်ရေးဖော်ဆောင်မှုကို ဒေါနစစ်ကြောင်းအပါအဝင် ပူးပေါင်းတပ်တွေဘက်က ဘယ်လိုတုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်ဖို့ ရှိမလဲ။…

တနင်္သာရီတိုင်းက စစ်ဘေးရှောင်တွေရဲ့ အခက်အခဲ ဆက်သွယ်မေးမြန်းချက်

ဆီတစ်ဘူး ၃၅၀၀ တန်နဲ့ ၂၅၀၀ တန်တွေက အခုက ၅၅၀၀ ၆၅၀၀ ပေးပြီးတော့ ဝယ်စားနေရတယ်။ ဆန်တွေဆိုရင်လည်း ဒီလိုမျိုးပဲလေ။ ပြောလို့လည်းမကောင်းဘူး။ ဘယ်အချိန်မှ ပြီးမှာလဲ မသိဘူး။ စိတ်ညစ်လာပြီ – နွေဦးမေတ္တာအဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦး။ မြန်မာပြည်ရဲ့ တောင်ဘက်အစွန်း တနင်္သာရီတိုင်းမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဧပြီလအတွင်းဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ရသူ စစ်ဘေးရှောင်အရေအတွက်ဟာ ၆…

“စစ်ကောင်စီရဲ့ မရပ်မနား တရစပ်လုပ်ဆောင်နေတဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကတော့ စစ်ရာဇဝတ်မှုကို ပြောင် ပြောင်တင်းတင်း ကျူးလွန်နေတယ်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။ တိုက်ခိုက်လို့ရတဲ့ဟာနဲ့ တိုက်ခိုက်လို့ မရတဲ့ဟာ မခွဲခြားပဲ ရောနှောပြီးတော့ တမင်ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ တိုက်ခိုက်တာ ဒါက စစ်ရာဇဝတ်မှုမြောက်တယ်”

တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေတဲ့ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး KNU အုပ်ချုပ်နယ်မြေထဲမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ဟာ အရပ်သားပြည်သူတွေအပေါ် ပစ်မှတ်ထားတဲ့ လက်နက်ကြီးနဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ဆက်လက်ကျူးလွန်တာပါ။ အဲဒီထဲမှာ ကရင်ပြည်နယ် ကော့ကရိတ်နဲ့မြဝတီမြို့နယ်တို့မှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲတွေအတွင်း အရပ်သားပြည် သူပိုင် အဆောက်အဦးတွေနဲ့ နေအိမ်တွေအပေါ် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ ကျုးလွန်ခဲ့တဲ့ အတွက် အရပ်သားပြည်သူ ထောင်နဲ့ချီ နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့်…

“ပြည်သူတွေအနေနဲ့လည်း ရေးပတ်ဝန်းကျင်လောက်မှာပဲ ကျော်သွားလို့ရှိရင် စစ်ကောင်စီရဲ့ ဂိတ်တွေမရှိတဲ့အတွက် သူတောင်းစားလို လမ်းမှာတစ်နေရာဝင်၊ တစ်နေရာထွက်ပေးနေရတဲ့ အခြေအနေတွေ မရှိတာကြောင့် ပြည်သူတွေ စိတ်ချမ်းသာနေရတဲ့ အခြေအနေလေးတွေ ရှိပါတယ်”

အမှတ် (၈) ပြည်ထောင်စုလမ်းပိုင်းဖြစ်တဲ့ ရေး-ထားဝယ်လမ်းပိုင်းကို မွန်ပြည်တော်လှန်‌ရေးတပ် MSRF နဲ့ မဟာမိတ်ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့တွေက ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်ကုန်ပိုင်းကစလို့ နယ်မြေစိုးမိုးထိန်းချုပ်ထားပါတယ်။ မဟာမိတ်တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ အမှတ်(၈) ပြည်ထောင်စုလမ်းပိုင်းကို စစ်ကောင်စီ တပ်က လေယာဉ်နဲ့ကင်းထောက်တာအပြင် နေ့စဉ်နဲ့အမျှ လက်နက်ကြီး ပစ်ခတ်မှုတွေ လုပ်ဆောင်နေတာပါ။ အဲဒီလမ်းပိုင်းကို တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ အခြေအနေ၊ စစ်ကောင်စီအတွက် ဘယ်လောက် အထိ အကျပ်ရိုက်စေလဲ။…

“MSFC၊ MSRF ၊ MSDF သုံးဖွဲ နဲ့ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ AD ကြား ကျစ်လျစ်ခိုင်မာတဲ့ ဗျူဟာမြောက် ပူးပေါင်း ဆောက်ရွက်မှု ဖြစ်လာခဲ့ရင် မွန်အမျိုးသား လွတ်မြောက် ရေးအတွက် အများကြီးတွန်းအားပေးနိုင်တယ်”

စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ ပြည်တွင်းစစ်မီးဟာ မွန်ဒေသတွေအထိ စစ်မျက်နှာ ကျယ်ပြန့်လာ သလို မွန်တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေကလည်း စစ်အာဏာရှင်ပြုတ်ကျရေးအတွက် တိုက်ပွဲဝင်ဖို့ ပူးပေါင်းတာတွေ ရှိလာခဲ့တာပါ။ အဲဒီထဲမှာ မွန်ပြည်ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ MSFC ၊ မွန်ပြည်ကာကွယ်ရေးတပ် MSDF နဲ့ မွန်ပြည် တော်လှန်ရေးတပ် MSRF တို့ကလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ ဧပြီ ၇ ရက်နေ့မှာ ပူးပေါင်းခဲ့တာပါ။ ဒါ့အပြင် မွန်ပြည်သစ်ပါတီ…

“၂၀၂၄က ဥပဒေမဲ့ သတ်ဖြတ်မှုကို အဓိကတွေ့ရတဲ့ နှစ်ဖြစ်တယ်။ ဥပဒေမဲ့သတ်ဖြတ်မှုကြောင့် သေဆုံးသူအရေအတွက် တိုးလာတဲ့နှစ်တနှစ်ဖြစ်တယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်။ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုဟာ အကျဉ်းထောင်တွေထဲမှာ အမြဲချိုးဖောက်ခံနေရတာ ဖြစ်တယ်”

ကချင်ပြည်နယ် မြစ်ကြီးနားအကျဉ်းထောင်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဧပြီ ၁၈ ရက်နေ့က စစ်ကောင်စီရဲ့ လွတ်ငြိမ်းခွင့် ပေးမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး တရားမျှတမှုမရှိဘူးလို့ဆိုပြီး အကျဉ်းသားတွေက ထောင်တွင်း ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒ ထုတ်ဖော်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီဖြစ်စဉ်မှာ စစ်ကောင်စီက အကျဉ်းသားတွေဟာ ထောင်တွင်းဆူပူသောင်းကျန်းမှု ကျူးလွန်တယ်ဆိုပြီး အကြမ်းဖက်ဖြိုခွင်ခဲ့တဲ့အတွက် အကျဉ်းသား ၄ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးပြီး ဆယ်နဲ့ချီ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒါကြောင့် မြစ်ကြီးနားအကျဉ်းထောင်ထဲမှာ…

“နိုင်ငံရေးပြဿနာဆိုတာ စစ်ရေးနဲ့ ဖြေရှင်းတာထက် နိုင်ငံရေးအရ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်း နဲ့ အဖြေရှာခြင်းကသာ ကျွန်တော်တို့ ပြည်ထောင်စုအတွက်၊ နိုင်ငံအတွက်၊ နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားတွေအတွက် ထိခိုက်နစ်နာမှုအနည်းဆုံး၊ ပေးဆပ်မှု အနည်းဆုံးလမ်းကြောင်းတစ်ခု ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုတာ ယုံကြည်တဲ့အတွက်ကြောင့် သက်ဆိုင်သူများ အားလုံးနဲ့ စကားပြောဆိုဖို့ အတွက် လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်”

NCA စာချုပ်မှာ လက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ အပစ်ရပ် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ၇ ဖွဲ့ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ မတ် ၁၇ ရက်နေ့ကနေ ၁၈ ရက်နေ့အထိ ထိုင်းနိုင်ငံ ချင်းမိုင်မြို့မှာ မျက်နှာစုံညီအစည်းအဝေး ကျင်းပခဲ့ပြီး မဟာမိတ်အ ဖွဲ့ (7 EAO Alliance) အဖြစ် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါတယ်။ အပစ်ရပ် မဟာမိတ် ၇ ဖွဲ့အနေနဲ့ လက်ရှိနိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းကို နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းနဲ့…

“အများဆုံးကတော့ ရန်ကုန်တိုင်းနဲ့ မွန်ပြည်နယ်က ဖြစ်ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ လာရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေထဲက မွန်လူငယ်လူရွယ် အများစုကလည်း ကျွန်တော်တို့ကို ဆက်သွယ်လာတာရှိပါတယ်”

စစ်ကောင်စီ အသက်သွင်းလိုက်တဲ့ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့် လူငယ်တွေအနေနဲ့ မွန်ပြည်အခြေပြု တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေထဲ ဝင်ရောက်ကြဖို့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေက ဖိတ်ခေါ်ထားပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာ မွန်ပြည်တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ MSRF လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် စစ်မှုထမ်းဥပဒေ အသက်သွင်းပြီး တစ်လနီးပါးကြာ MSRF တပ်ထဲ လူငယ်တွေ ဝင်ရောက်ဆက် သွယ်လာတဲ့ အခြေအနေ၊ လက်ခံရေးအစီအစဉ်၊ လတ်တလော ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အခက်အခဲတွေနဲ့ ပတ်သက် ပြီး…

“တရားမဝင်နည်းနဲ့ရော၊ တရားဝင်နည်းနဲ့ရော ထိုင်းနိုင်ငံမှာလည်း အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေ အဲဒီ လောက် မကောင်းတဲ့အတွက် မလာပါနဲ့ဆိုတဲ့ စကားလုံးကိုသုံးဖို့လည်း အင်မတန်အခက်အခဲရှိပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာ အကျပ်တည်းတွေ တော်တော်ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ဖြစ်နေတဲ့အတွက် လူငယ်တွေအနေနဲ့ ပြည်ပကို ထွက်ခွာဖို့ အားသန်နေကြတယ်။ သို့သော်……”

စစ်ကောင်စီရဲ့ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံက လူငယ်လူရွယ်တွေဟာ ထိုင်းနိုင်ငံထဲကို တရားမဝင် လမ်းကြောင်းတွေကနေ အလုံးအရင်းနဲ့ ဝင်ရောက်တာတွေ ရှိနေပါတယ်။ အခုလို အခြေအနေကြောင့် ထိုင်း နိုင်ငံထဲ တရားမဝင်လမ်းကြောင်းတွေမှတဆင့် ဝင်ရောက်လာသူတွေကို အရေးယူသွားမယ်လို့ ထိုင်းဝန်ကြီး ချုပ်က သတိပေးပြောဆိုထားပါတယ်။ တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေကို ထိုင်းဘက်က အရေးယူဆောင်ရွက်သွားမယ့် အခြေ အနေတွေ၊ ဖမ်းဆီးခံရသူတွေကို နေရပ်ပြန်ပို့နိုင်လား။ ဘယ်လိုအကျိုးဆက်တွေ…