ကိုဗစ်ကြောင့် လူသေဆုံးမှုများခဲ့သောမြန်မာနိုင်ငံတွင် စီးပွားရေးကလည်း ပြိုလဲလုနီးပါးဖြစ်နေသည်။ အမျိုးသား ညီညွတ်ရေးအစိုးရက စစ်အာဏာရှင်များကိုစစ်ကြေညာပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာ့ပြည်တွင်းပဋိပက္ခက အရှိန်အမြှင့် ဆုံးထိရောက်လာခဲ့သည်။ အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် အရပ်သား ၁ ထောင်ကျော်သေဆုံးခဲ့ပြီး နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသား ၇ ထောင်ကျော်ကို မကြာသေးမီကပဲ ထောင်သွင်းအကျဥ်းချခဲ့ပြီး သေဆုံးသူအရေအတွက် နေ့စဥ်တိုးလာနေ သည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပါအဝင် အရပ်သားခေါင်းဆောင်များကိုဖမ်းဆီးပြီး စစ်အာဏာသိမ်းယူခဲ့သည့် ၈ လ တာ ကာလအတွင်း မြန်မာစစ်တပ်သည် မယုံကြည်နိုင်စရာကောင်းသောဆုံးရှုံးမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။ အာဏာသိမ်းမှုဆန့်ကျင်ရေးနှင့် ဆန္ဒပြသူများကိုဖိနှိပ်ရန်အတွက် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော စစ်ရေးနည်း ပရိယာယ်များ ကြားမှပဲ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြပွဲများ မည်သည့်အခါကမှ ရပ်တန့်မသွားခဲ့ပါ။ မြန်မာပြည်သူများသည် စစ်အာဏာရှင်အတွက် အလုပ်လုပ်ကိုင်ပေးဖို့ စိတ်ကူးထားခြင်းမရှိပါ။ နိုင်ငံတဝှမ်းက CDM လှုပ်ရှားမှု နှင့် နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာသပိတ်များက ဗျူရိုကရေစီ ၊ ဘဏ်လုပ်ငန်း နှင့် ခရီးသွားလာရေးလုပ်ငန်းများကို ထိခိုက်စေခဲ့သည်။ ယခုနှစ်တွင် မြန်မာ့စီးပွားရေး ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းကျုံ့ဝင်နိုင်မည်ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ခန့်မှန်းထား သည်။ နိုင်ငံသုံးပိုက်ဆံ ကျပ်ငွေတန်ဖိုးကလည်း မကြုံခဲ့ဖူးသောအနိမ့်ဆုံးအဆင့်အထိကျဆင်းသွားခဲ့ပြီး စက်တင်ဘာလ တလတည်းတွင် တန်ဖိုး၏ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းဆုံးရှုံးခဲ့သည်။
အများဆန္ဒအရကြီးထွားလာနေသောပြည်တွင်းစစ်က မကြာမီမှာပင် တနိုင်ငံလုံးလွှမ်းခြုံသွားနိုင်ပြီး နိုင်ငံတော်ပြို လဲသွားနိုင်သည့်အလားအလာ မြင့်မားနေသည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ဒေသအတွက်ဆိုးရွားလာတော့မည်ဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် သယံဇာတပေါကြွယ်ဝသောနိုင်ငံဖြစ်ပြီး တရုတ်၏အဓိက ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့စင်္ကြံန်တခု ဖြစ်သည်။ မြန်မာစစ်တပ်သည် မြေလှန်စနစ်နည်းဗျူဟာများကိုသုံးပြီး သိန်းချီသောရွှေ့ပြောင်းဒုက္ခသည်များကို မကြာခဏနှင်ထုတ်ပစ်သဖြင့် အိုးအိမ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးကြရသောမှတ်တမ်းများရှိသည်။ တိုင်းပြည်၏ဒုက္ခသည် များသည် နယ်စပ်များကိုဖြတ်ကျော်ပြီး ထွက်ပြေးကြရလေ့ရှိသည်။ ရိုဟင်ဂျာများကိုနှင်ထုတ်ခြင်း နှင့် လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်ခဲ့ခြင်းများက တနိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် မကြာခင်ကြုံလာရမည့်ကိစ္စအဖြစ် ကြိုတင် ခန့်မှန်း နိုင်သော ခန့် မှန်းချက်တခုဖြစ်သည်။
တရုတ် နှင့် အိန္ဒိယ နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေသော ဤသယံဇာတပေါများသော အရှေ့တောင်အာရှ၏နိုင်ငံတနိုင်ငံ သည် မကြာမီ မင်းမဲ့စရိုက် နှင့် အကြမ်းဖက်မှုများအဖြစ်သို့ရောက်ရှိလာတော့မည့်အလားအလာ မြင့်မားနေပြီ ဖြစ် သည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏အာဏာသိမ်းမှုက ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပြီးခါစ ဘိုင်ဒန်အစိုးရအတွက် မျှော်လင့်မထားသည့် ပထမ ဆုံးသော နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒစိန်ခေါ်မှုဖြစ်သည်။ ဘိုင်ဒန်သည် အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်များကို ပြစ်တင်ရှုတ်ချခဲ့ ပြီး လက်နက်ပိတ်ပင်မှုများ နှင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအပေါ် ပြင်းထန်သောစီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှု အသစ်များချမှတ်ခဲ့သည်။ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နှစ်ကာလတွေအတွင်း လျင်မြန်ပြင်းထန်သော အမေရိကန်၏ လုပ်ရပ်တွေက တွေးထင်ထားလို့မရအောင်ပင်ဖြစ်ခဲ့သည် ။ ဒါပေမယ့်လည်း ယခုချိန်မှာတော့ အမေရိကန် လုပ်ရပ်တွေက အဲဒီ နေရာမှာပဲ ပြီးသွားခဲ့သည်။ အာဏာသိမ်းမှုကိုဆန့်ကျင်သော ဆန္ဒပြသူတွေကို ကျယ်ကျယ် ပြန့်ပြန့် အကြမ်းဖက်မှုများရှိနေပေမယ့် အမေရိကန်ကမြန်မာနိုင်ငံကို တိုက်ရိုက်ထိတွေ့ဆက်ဆံဖို့ လိုလားမှုမရှိ သလောက်ဖြစ်သည်။ ဒါက ဒေသတွင်းမှာတရုတ်ဩဇာပြန်ပြီးခိုင်မာအောင် ခွင့်ပြုလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကိုနှိမ်နင်းရန် နှင့် ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ထွန်းကားခြင်း ကိုတားဆီးရန် အကြမ်းဖက်မှုများအသုံးပြုဖို့ မြန်မာစစ်တပ်ကိုတရုတ်နိုင်ငံက ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ခွင့်ပြုခဲ့လေသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်ရေးအရတိုက်ရိုက်ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများပျက်ပြားနေခြင်းကို အချိန်တိုအတွင်းရပ်တန့်ခြင်းဖြင့် ထိုဒေသတွင် အမေရိကန်ဆက်ဆံရေးပြန်လည်စတင်ရန် ဘိုင်ဒန်အတွက်အသုံးဝင်သောခြေလှမ်းများ ရှိနေပါ သေးသည်။ ၎င်းဒေသများသည် တရုတ်ဖြစ်မလာရန် မသေချာပါ။ ထို့ကြောင့် တရုတ်စိန်ခေါ်မှုမရှိသော ၊ တရုတ် အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်ဖြစ်မလာစေရန် အမေရိကန်ဘက်ကသေချာဖို့လိုအပ်သောကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံကို ဒီမိုကရေစီ လမ်းကြောင်းပေါ်ပြန်ရောက်အောင် အားပေးဖို့လိုအပ်ပေသည်။
စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအပြောင်းအလဲအတွက် ဘိုင်ဒန်အစိုးရဆက်လက်ဆောင်ရွက်မည့်အစီအစဥ်များအပေါ် ဖိအား ဆက်လက်မြင့်ထားသင့်ပေသည်။ ဘိုင်ဒန်အစိုးရအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရကို ပံ့ပိုးကူ ညီရမည်။ NUG ကိုထောက်ခံသောသံတမန်တဦး လက်ရှိကုလသမဂ္ဂတွင် မြန်မာနိုင်ငံနေရာ၌ နေရာ ယူထားသည်။ ယင်းက ငြင်းခုံနေသောအချက်တွေထက် ပိုလွန်နေပါသည်။ အထွေထွေညီလာခံ နှင့် ကမ္ဘာ့ ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ချုပ် WHO ကဲ့သို့သော နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများသည် NUG မှ အမည်စာရင်းတင်သွင်း သူများကို အသိအမှတ်ပြုရန် ဖိ အားများရှိနေသည်။
မြန်မာနိုင်ငံလူဦးရေတွင် အများစုကလူငယ်များဖြစ်ကြသည်။ လက်ရှိတိုင်းပြည်၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်မှာ ၈၈ အရေးအခင်းနောက်ပိုင်းမှ မွေးဖွားလာကြသူများဖြစ်သည်။ လူမျိုးဘာသာပေါင်းစုံတို့မှ မြှောက်စားခြင်းခံရသော မျိုးဆက်သစ်လူငယ်များသည် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိသော လွတ်လပ်သည့်မီဒီယာအခင်းအကျင်းအောက်တွင် လူလားမြောက်ခဲ့ကြသူများဖြစ်ပြီး စစ်အာဏာရှင်အုပ်ချုပ်ရေးအဆုံးသတ်ရမည်ဟူသောဖြစ်နိုင်ခြေကို ယုံကြည် ကြသူများလည်းဖြစ်သည်။ မြန်မာစစ်တပ်၏အကျိုးစီးပွားများကို တရုတ်နိုင်ငံကကာကွယ်ပေးနေချိန်တွင် NUG ကို ဘိုင်ဒန်ကထောက်ခံလိုက်ခြင်းအားဖြင့် အမေရိကန်သည် ၎င်းတို့ဘက်မှရပ်တည်ကြောင်း မြန်မာ လူငယ်များ ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းပြောကြားနိုင်မည့် အခွင့်အရေးတခုပေးအပ်လိုက်ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။
ဘိုင်ဒန်အနေဖြင့် အမေရိကန်ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုစီမံချက်အားကောင်းလာစေရန် နှင့် NUG တရားဝင်မှုကိုဖေးမရန် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်ကာကွယ်ဆေးကို သံတမန်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွင် အသုံးချနိုင်သည်။ ထို့ပြင် အမေရိကန်ကထိန်းချုပ် ထားသော ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးအတွက်ရံပုံငွေ ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံကိုလည်း မြန်မာအမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ လက်ထဲထည့်ပေးရမည်သာဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရကလည်း ဒုက္ခသည်တွေ ဘယ် နေရာကပဲရောက်လာရောက်လာ ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးဖို့လိုသည်။ NUG အပါအဝင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကဲ့သို့သော အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့်ပူးပေါင်းပြီး ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်းလုပ်ငန်းဆောင်ရွက်နိုင်သည်။ NUG ကို အမေရိကန်က တရားဝင်အစိုးရဖြစ်အောင်ကူညီနိုင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှဒုက္ခသည်များ လက်ခံမည့်နိုင်ငံများအတွက် ကာကွယ်ဆေး ကြိုတင်ထောက်ပံ့နိုင်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံမှရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်များအတွက် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးဒုက္ခသည်စခန်းဖြစ်သော ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ၊ ဒုက္ခသည် စခန်းများရှိ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်မှာ ယခင်ကတည်းကဆိုးရွားလျက်ရှိနေရာ ကပ်ရောဂါအရှိန် ကြောင့် ပိုပြီးလမ်းချော်သွားစေနိုင်မည့် ခြိမ်းခြောက်မှုများရှိနေသည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ ကိုယ်ပိုင်ကာကွယ် ဆေးပြတ် လပ်မှုကိုဖြေရှင်းရန် အိန္ဒိယမှကာကွယ်ဆေးများတင်သွင်းရာတွင် အရေအတွက်လျှော့ချလိုက်သည့် အတွက် ပိုပြီးဆိုးရွားလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
အမေရိကန်ကဲ့သို့သောနိုင်ငံများ၏ ကူးစက်ရောဂါဆိုင်ရာအထောက်အပံ့ပစ္စည်းကူညီမှုများကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က ကြိုဆိုမည်ဖြစ်သလို ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်များကလည်း ၎င်းအစီအစဥ်ကို ကြိုဆိုမည်သာဖြစ်သည်။ NUG ကို တရားဝင်အစိုးရအဖြစ် အမြန်ဆုံးအသိအမှတ်ပြုဖို့အရေးကြီးကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကဲ့သို့သော ဒေသဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်များ သဘောပေါက်လာဖို့ အဆိုပါ အကြောင်းအရာမျိုးဖြင့် လှုံဆော်ပေးနိုင်သည်။ ထိုကဲ့သို့သော နည်းလမ်းများဖြင့် NUG သည် မြန်မာ့အကြပ်အတည်းများအပေါ် ရေရှည်ဖြေရှင်းနိုင်ရန်အတွက် အရေးကြီးသော အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည်ဟု ဘိုင်ဒန်သဘောပေါက်လာစေရမည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီပြန်လည်ထူထောင်ရန် နှင့် ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်ဆိုင်ရာအကြပ်အတည်းချုပ်ငြိမ်းရေးတို့ သည် ကာလရှည်ကြာတည်ရှိလာခဲ့သော ပြဿနာများဖြစ်သည်။ အမေရိကန်သမ္မတဘိုင်ဒန်က NUG ကိုအသိ အမှတ်ပြုလိုက်ရုံမျှဖြင့် ဒေသတွင်းတရုတ်ဩဇာကြီးမားလာနေမှု နှင့် ရိုဟင်ဂျာပြဿနာ နှစ်မျိုးစလုံးကို ဖြေရှင်းရာတွင် ကြီးမားသောခြေလှမ်းဖြင့် ရှေ့သို့ခုန်တက်သွားနိုင်ပါသည်။
ကြည်ဖြူစံ
Ref:Newsweek
Biden Must Recognize Myanmar’s Shadow Government ကို ဆီလျော်အောင်ရေးသားသည်။