အင်တာဗျူး

“ရဲတပ်ဖွဲ့လုပ်ငန်းတွေပျောက်ပြီး ရဲတပ်ဖွဲ့က နောက်ဆုံးစစ်တပ်အတိုင်းပဲဖြစ်သွားလိမ့်မယ်” CDM ရဲတပ်ကြပ်ကြီး/သထုံခရိုင် PDF တာဝန်ခံ ကိုအေးမင်းထွန်း

သံလွင်တိုင်းမ်။ ။ အရင်ဆုံး အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက် ရဲချုပ် ၃ ဦးအထိ အပြောင်းအလဲ လုပ်ထားတဲ့အပေါ် ဘယ်လိုမြင်ပါသလဲ။ ဖြေ။ ။အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက် ရဲချုပ်(၃)ဦး ပြောင်းတာ ဒါက အထူးဆန်းမဟုတ်ပါဘူး။ တခြားနေရာကို တာဝန်ပေးလို့ ရဲချုပ်အပြောင်းအလဲ ဒါမှမဟုတ် အရမ်းကြီး အားမရလို့ လုပ်တာတွေ အားမရလို့ ပြောင်းတာလည်း ရှိပါတယ်။ သံလွင်တိုင်းမ်။ ။ အခုရဲချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်ခံရတဲ့…

“ကားမှောက်တယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်က ဟုတ်မနေဘူး။ အပြင်ခေါ်ထုတ်ပြီး အပြင်မှာ သတ်လိုက်တယ်လို့ပဲ ပြောရမှာပေါ့”

ပဲခူးတိုင်း ဒိုက်ဦးမြို့နယ်ရှိ ကျိုက်ဇကောအကျဉ်းထောင်ကနေ ခေါ်ထုတ်ခံခဲ့ရတဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၃၇ ဦး ပျောက်ဆုံးနေတဲ့ထဲက နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ခြောက်ဦး ထပ်မံသေဆုံးသွားပြီလို့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (AAPP) က ဇူလိုင် ၁၉ ရက်နေ့မှာ အတည်ပြုပါတယ်။ အခုဖြစ်စဉ်အပေါ် ကမ္ဘာ့ ကုလသမဂ္ဂအပါအဝင် နိုင်ငံတကာအစိုးရတွေ၊ နိုင်ငံတကာတရားရေးမဏ္ဍိုင်တွေအနေနဲ့ မြန်မာအာဏာလု စစ်တပ်ရဲ့ တရားလက်လွတ် အနိုင်ကျင့်သတ်ဖြတ်နေမှုတွေကို အရေးပေါ်စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေ အမြန်ဆုံးပြုလုပ်…

“သူ(မင်းအောင်လှိုင်)က ကသက်တမ်းခြောက်လထပ်တိုးမယ်။ အခုနည်းအတိုင်းပဲ လက်နက်နဲ့ပဲဖြေရှင်းမှာ။ လက်နက်နဲ့ပဲ တိုက်ခိုက်ပြီးတော့ ဖြေရှင်းမှာ”

စစ်အုပ်စု သက်တမ်းထပ်ထိုးထားတဲ့ အရေးပေါ်ကာလဟာ လာမယ့်ဇူလိုင် ၃၁ ရက်နေ့မှာ ကုန်ဆုံးတော့မှာ ဖြစ်ပြီး စစ်ကောင်စီက အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနဲ့ လုံခြုံရေးကောင်စီ အစည်းအဝေး ခေါ်ယူကျင်းပသွားဖို့ ပြင်ဆင်ထား ပါတယ်။ အရေးပေါ်ကာလ ကုန်ဆုံးကာနီးပါးမှာ စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင် လှိုင်က နိုင်ငံတ ဝန်းမှာ လုံခြုံရေးနဲ့ တည်ငြိမ်ရေးအတွက် အပြည့်အဝဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ အလေးထားရမယ့် လိုအပ်ချက်တွေ ရှိနေသေးတယ်လို့ ပြောဆိုလာတာပါ။…

“စစ်ကောင်စီက ပြည်တွင်းထဲက စစ်ရှောင်ဆိုလည်း နေ့စဉ်နဲ့အမျှဗုံးကြဲတာ။ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ရမ်းသမ်းပြီး ထုတဲ့ဟာမျိုးတွေရှိတဲ့အခါ ကျွန်တော်တို့က အန္တရာယ်ရှိတယ်”

ကယားပြည်နယ်(ကရင်နီ)မှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် စစ်ရှောင်ပြည်သူတွေဟာ နယ်စပ်ဒေသတွေ ကနေတဆင့် ထိုင်းနိုင်ငံဘက်ခြမ်းကို ထွက်ပြေးခိုလှုံသူ ၅၀၀၀ ကျော်အထိ ရှိလာခဲ့တာပါ။ တိုက်ပွဲတွေအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်ဟာ စစ်ရှောင်စခန်းကို လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုတွေကိုပါ ကျုးလွန်ထားပါတယ်။ ဒါ ကြောင့် လတ်တလော နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲ အခြေအနေ၊ စစ်ရှောင်ပြည်သူတွေ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အခက်အခဲတွေ၊ တိုက်ပွဲအတွင်း ပိတ်မိနေတဲ့ စစ်ရှောင်ပြည်သူတွေ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အခက်အခဲတွေနဲ့…

“ဒေါ်အောင်ဆန်းစု ကြည်ကို ကလိမ်ကကျစ်နဲ့ အသုံးချတယ်ဆိုတာ လူတိုင်းလည်းသိတယ်။ မြန်မာပြည်သူအ ကုန်လုံးလည်း သိတယ်။ ဒီကိစ္စကသူတို့ လုပ်ရပ်က လုံးဝမအောင်မြင်ဘူး။ လူရယ်စရာကြီးဖြစ်နေတယ်။ သူတို့ ရဲ့မရှိတော့တဲ့ သိက္ခာထပ်ပြီးကျသွားတဲ့ အနေအထားပဲရှိတယ်”

ထောင်ဒဏ်အနှစ် ၃၀ ကျော် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခံထားရတဲ့ လူထုခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင် ၉ ရက်နေ့က နေပြည်တော်မှာ တွေ့ဆုံခွင့်ရခဲ့တယ်လို့ ထိုင်းနိုင်ငံ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်လည်း ဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒွန်ပရာမုဒ်ဝိနိုင်းက ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီ ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်း ကလည်း သူတို့နှစ်ဦးတွေ့ဆုံမှု မှန်ကန်ကြောင်းနဲ့ ဘာတွေဆွေးနွေးကြလဲဆိုတာ အသေးစိတ်မသိရဘူးလို့ ဇူလိုင် ၁၃ ရက်နေ့က အတည်ပြုထားပါတယ်။…

“အာဆီယံကိုယ်တိုင်က သူတို့ရဲ့အုပ်ချုပ်သူ လူတန်းစားအတွက် လည်ပတ်နေတဲ့ အစုအဖွဲလို့ ပြောမယ်ဆို ပြောလို့ရတယ်။ မြန်မာပြည်သူတွေ လိုလားတဲ့အဖြေကို အာဆီယံကနေ ဖော်ဆောင်ပေးနိုင်မှာတော့ မဟုတ်ဘူး”

အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေရဲ့ အစည်းအဝေးကို ဇူလိုင် ၁၁ ရက်ကနေ ဇူလိုင် ၁၄ ရက်နေ့အထိ အာဆီယံအလှည့်ကျ ဥက္ကဌ နိုင်ငံအင်ဒိုနီးရှားရဲ့ မြို့တော် ဂျာကာတာမှာ ကျင်းပနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအစည်းအဝေးမှာ မြန်မာ့အရေးဆိုင်ရာ အာဆီယံဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ် အကောင်အထည်ဖော်မှုအပေါ် အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌဖြစ်တဲ့ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက ပြန်လည်သုံးသပ်ဖို့ ရှိနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ၂ နှစ် ကျော်ကြာတဲ့အထိ အာဆီယံဘုံသဘောတူညီချက်တွေကို…

“ကျွန်တော်တို့မှာ အခက်အခဲဆုံးအပိုင်းကို ပြောမယ်ဆိုရင် ကာကွယ်ရေးပိုင်း နဲ့ တရားစီရင်ရေးအပိုင်းတွေပါပဲ”

မွန်ပြည်ကြားကာလပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ကော်မတီကနေ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းထားတဲ့ မွန်ပြည်ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (MSFC) ဟာ ဥပဒေပြုရေး၊ တရားစီရင်ရေးနဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးကော်မတီအောက်ကနေ လုပ်ငန်းကဏ္ဍ ၁၀ ခု စတင်အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် MSFC ရဲ့ ဥပဒေပြုရေး၊ တရားစီရင်ရေးနဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးအကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်မှု အခြေအနေ၊ ရင်ဆိုင်ရတဲ့ အခက်အခဲတွေ၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)နဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မွန်ပြည်ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (MSFC) ကောင်စီဝင်…

“နောင်တစ်ချိန် အထောက်အထားမဲ့တွေကို အကြိမ်ကြိမ်လုပ်ဖို့က ထိုင်းနိုင်ငံကလည်း သိပ်အခြေအနေရှိမှာ မဟုတ်ဘူး။ ဒီတချိန်မှာတော့ အမှန်အကန်ဆုံးနည်းလမ်းနဲ့ တရားဝင်စာရွက်စာတမ်းတွေ ရရှိအောင် အမြန်ဆုံး ကြိုးပမ်းဖို့ ကျွန်တော်တိုက်တွန်းလိုပါတယ်”

ထိုင်းနိုင်ငံအစိုးရက ပြီးခဲ့တဲ့အပတ်အတွင်း မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေအပါအဝင် တရားမဝင် အလုပ် လုပ်ကိုင်နေသူတွေနဲ့ နေထိုင်သူတွေအတွက် အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့်နဲ့ သက်သေခံကတ် လျှောက်ထားကြဖို့ ကြေညာချက် တစ်စောင်ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ထိုင်းအစိုးရရဲ့ ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်၊ တရားမဝင် နယ်စပ် ဖြတ်ကျော် ဝင်ရောက်မှုအခြေအနေ၊ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေ လတ်တလော ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အခက်အခဲတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အလုပ်သမားအခွင့်အရေး ဖောင်ဒေးရှင်း(LRF) ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးအောင်ကျော်နဲ့ ဆက်သွယ်မေးမြန်းချက်။ ၁။…

“အတတ်နိုင်ဆုံး (စစ်ကောင်စီကို) ကြားဖြတ်တိုက်ခိုက်မှုကို လုပ်မှာပဲ။ စစ်ကူတွေကို လမ်းခုလတ်ကနေ ကြားဖြတ်တိုက်ခိုက်တာ လုပ်ရမှာဖြစ်ပါတယ်”

ကချင်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (KIO) ဗဟိုဌာနချုပ်တည်ရှိရာ လိုင်ဇာမြို့အနီးတဝိုက် စစ်ကြောင်းထိုးထားတဲ့ စစ် ကောင်စီတပ်ဟာ ဇူလိုင် ၈ ရက်နေ့ကစပြီး လက်နက်ကြီးနဲ့ ဆက်တိုက်ပစ်ခတ်နေပါတယ်။ စစ်ကောင်စီတပ် စစ်ကြောင်းထိုးထားတာကြောင့် ဝိုင်းမော်မြို့နယ်၊ နမ်ဆန်ယန်ကျေးရွာအနီး ပတ်ဝန်းကျင်မှာလည်း တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေသလို နှစ်ဖက်စစ်ရေး ပိုမိုတင်းမာလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ KIO တို့ကြား နှစ်ဖက်စစ်ရေး အခြေအနေ၊ စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ စစ်ရေးပြင်ဆင်မှုနဲ့…

“စစ်ပွဲဖြစ်ရင် များသောအားဖြင့်ခံစားနေရတာ အမျိုးသမီးတွေပဲ။ ထွက်ပြေးရတယ်။ ကလေးတွေကိုကြည့်ရတယ်”

ကရင်အမျိုးသမီးအစည်းအရုံး KWO ရဲ့ (၈)ကြိမ်မြောက်ညီလာခံကို ဇွန်လ(၂၉)ရက်နေ့ကနေ ဇူလိုင်လ (၁) ရက်နေ့အထိ ဗဟိုအထူးဒေသတစ်နေရာမှာ ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီညီလာခံမှာ ပြီးခဲ့တဲ့(၆)နှစ်တာအတွင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့လုပ်ငန်းစဉ်တွေရဲ့ အားသာချက်၊ အားနည်းချက်နဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေကို ပြန်လည်သုံး သပ်တာ၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနဲ့ မူဝါဒပေါ်လစီတွေကို ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်၊ လက်ရှိနိုင်ငံရေးအခြေအနေကို သုံးသပ်တာ၊ မဟာဗျူဟာချမှတ်တာနဲ့ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်တွေချမှတ်တာ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကရင်အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားဆောင်ရွက်မှုမှာ ပိုမိုပါဝင်လာနိုင်ဖို့…