အင်တာဗျူး

“ကယ်ဆယ်ရေးတွေက အများအားဖြင့် ဘုန်းကြီးကျောင်းတွေ၊ ရွာရဲ့စာသင်ကျောင်းတွေမှာ ထားတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီနေရာတွေကလည်း လုံခြုံလားဆို မလုံခြုံဘူး။ အမိုးတွေဘာတွေ ပွင့်သွားတာလည်းရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် မလုံခြုံပေမယ့် လုံခြုံတဲ့နေရာက အဲဒီနေရာလေးက အကောင်းဆုံးဖြစ်နေတော့ အဲဒီလိုမျိုးနေရာတွေမှာပဲ ထားကြတာပေါ့ အခုထိတော့”

ရခိုင်ပြည်နယ်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ မေ ၁၄ ရက်နေ့က အလွန်အလွန့်အားကောင်းတဲ့ ဆိုင်ကလုန်း မုန်တိုင်းမိုခါ ဝင် ရောက်မှုကြောင့် ထိခိုက်ပျက်စီးမှု အများအပြားရှိခဲ့သလို မြို့တော်စစ်တွေဟာလည်း ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ မုန်တိုင်းဒဏ်ခံရတဲ့ ရခိုင်ပြည်သူတွေဟာ အမိုးအကာ၊ သန့်ရှင်းတဲ့ သောက် သုံးရေ၊ ဆေးဝါးနဲ့ နေရာထိုင်ခင်းအကူအညီတွေ အရေးပေါ် လိုအပ်နေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်ရဲ့ ထိခိုက်ပျက်စီးမှုအခြေအနေ၊…

“အစားအသောက်တွေ၊ ဆောက်လုပ်ရေးပစ္စည်းတွေ မြေပြင်မှာတော့ဈေးနှုန်းတွေတအားကြီးနေတယ်။ နောက်ပြီးတော့ စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူတွေကလည်း ဝယ်မစားနိုင်ဘူး။ သူတို့မှာလည်း ဝင်ငွေမရှိ၊ အိမ်မရှိ၊ အိုးမရှိဒုက္ခရောက်နေတဲ့ အချိန်အ ခါမျိုးမှာ အဲဒါကိုသူတို့(စစ်ကောင်စီ)က အချိန်နဲ့တပြေးညီစနစ်တကျ ကူညီဖို့လိုတယ်။ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိဖို့လိုတယ်”

ရခိုင်ပြည်နယ်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ မေ ၁၄ ရက်နေ့ကတိုက်ခတ်ခဲ့တဲ့ အဖျက်စွမ်းအားပြင်းဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းမိုခါ ကြောင့် မြို့တော်စစ်တွေအပါအဝင် ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတစ်ခုလုံးထိခိုက်ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများပြားခဲ့ပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂလူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာညှိနှိုင်းရေးရုံး (OCHA) ကတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအနောက် မြောက်ပိုင်း မုန်တိုင်းဖြတ်ကျော်သွားတဲ့ လမ်းကြောင်းမှာ နေထိုင်သူ လူဦးရေ ၅ ဒသမ ၄သန်းကျော်လောက် မုန်တိုင်းဒဏ်သင့်တယ်လို့ ခန့်မှန်းထားတာပါ။ ဒါကြောင့်လက်ရှိရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက မုန်တိုင်းသင့်ပြည်သူ တွေရဲ့ အခက်အခဲ၊ လိုအပ်နေတဲ့အကူအညီတွေ၊ စစ်ကောင်စီရဲ့အကူအညီပေးနေတယ်ဆိုတဲ့အပေါ်…

“ရှေ့တန်း(စစ်ကောင်စီ)တပ်သားတွေက အထူးသဖြင့် ဒေသခံရွာ သားတွေရဲ့ ပိုင်ဆိုင်မှုပစ္စည်းတွေကို လုယူခြိမ်းခြောက်တောင်း ယူတာတွေ အိမ်တွေကို မီးရှို့တာတွေ ရှိနေ တယ်။ တပ်မဟာ ၁၊ တပ်မဟာ၂၊ တပ်မဟာ၃၊ တပ်မဟာ၅၊ တပ်မဟာ ၆ဒေသတို့မှာ ဆက် ဖြစ်ပွားနေတုန်းပဲ”

ကော်သူးလေအုပ်ချုပ်နယ်မြေအတွင်း စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့အချိန်ကစပြီး ဒီကနေ့အချိန်အထိ စစ်ကောင် စီတပ်နဲ့ BGF တပ်တွေရဲ့ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေ တနေ့တခြား ပိုမိုတိုးမြင့် လုပ်ဆောင်လာတဲ့အတွက် ပြည်သူလူထု ၄ သိန်းကျော်ဟာ ကြောက်ရွံ့စွာနဲ့ အသက်ရှင်နေကြရပြီး အသက် ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရတယ်လို့ KNU ဗဟိုက မေ ၁၁ ရက်နေ့ ရက်စွဲနဲ့ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး KNU…

“ ပြည်သူ့ထောက်ခံမှု၊ ဝန်းရံမှုအားအကောင်းဆုံးအချိန်၊ ရေချိန်အမြင့်ဆုံးလို့ ပြောလို့ရတဲ့ ကာလပေါ့။ ကျွန်တော်အမြင်တော့ မကြာတော့တဲ့ကာလမှာ တော်လှန်ရေးရဲ့ အောင်မြင်တဲ့အသီးအပွင့်ကို ခံစားရမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်”

မွန်ပြည်ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (MSFC) ဟာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းယူမှုအပြီး စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့တဲ့ မွန်ပြည်ကြားကာ လ ပူးပေါင်းဆောင် ရွက်ရေးကော်မတီ (MSICC) ကနေ လက်ရှိ နိုင်ငံရေးအခြေအနေအရ ပြည်နယ်ဖက်ဒရယ်ယူနစ် အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ် လိုအပ်နေတဲ့ အတွက် ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်နေ့မှာ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းဖို့ ဆုံးဖြတ် ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီ ၂၂ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့တဲ့ မွန်ပြည်ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ…

“ ပြည်သူ့ထောက်ခံမှု၊ ဝန်းရံမှုအားအကောင်းဆုံးအချိန်၊ ရေချိန်အမြင့်ဆုံးလို့ ပြောလို့ရတဲ့ ကာလပေါ့။ ကျွန်တော်အမြင်တော့ မကြာတော့တဲ့ကာလမှာ တော်လှန်ရေးရဲ့ အောင်မြင်တဲ့အသီးအပွင့်ကို ခံစားရမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်”

မွန်ပြည်ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ (MSFC) ဟာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းယူမှုအပြီး စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့တဲ့ မွန်ပြည်ကြားကာ လ ပူးပေါင်းဆောင် ရွက်ရေးကော်မတီ (MSICC) ကနေ လက်ရှိ နိုင်ငံရေးအခြေအနေအရ ပြည်နယ်ဖက်ဒရယ်ယူနစ် အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ် လိုအပ်နေတဲ့ အတွက် ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်နေ့မှာ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းဖို့ ဆုံးဖြတ် ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီ ၂၂ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့တဲ့ မွန်ပြည်ဖက်ဒရယ်ကောင်စီ…

“လူငယ်တွေက ကျွန်တော်တို့ အရင်ကရောက်ခဲ့တဲ့ ဒုက္ခတွေကို သူတို့နားလည်တယ်သိတယ်။ သူတို့ မကြောက်မရွံနဲ့ဆက်လုပ်တယ်။ အရှုံးမပေးတာ။ အဲဒါကြောင့် စစ်ကောင်စီက မီဒီယာစစ်မျက်နှာမှာ ကျဆုံးတာ။ သူတို့ရဲ့ ဝါဒဖြန့်တာတွေ ဘယ်လိုမှတိုးမပေါက်ဘူး”

မေလ ၃ ရက်ဟာ ကမ္ဘာ့စာနယ်ဇင်းလွတ်လပ်ခွင့်နေ့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ စစ်တပ် အာဏာသိမ်းတဲ့ ၂ နှစ်ကျော်ကာလအတွင်း သတင်းသမား ၁၅၀ နီးပါး ဖမ်းဆီးထောင်ချခံထားရပြီး အဲဒီထဲက ၄ ဦးဟာ သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရပါတယ်။ တဖက်မှာတော့ စစ်ကောင်စီဟာ သတင်းဌာန ၁၃ ခုကို လိုင်စင်ပိတ်သိမ်းထား သလို သတင်းလွတ်လပ်ခွင့်ကို အဆိုးဝါးဆုံး ဖိနှိပ်ထားတာပါ။ ဒါကြောင့်…

ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းနဲ့ ဆက်သွယ်မေးမြန်းချက်

စစ်အုပ်စုဟာ အာဏာသိမ်း ၂ နှစ်ကျော်ကာလအတွင်း အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ်ထားတဲ့ လက်နက်ကြီးနဲ့ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်တာနဲ့ အစုအလိုက် အပြုံအလိုက် သတ်ဖြတ်တာတွေကို ဆက်တိုက်ကျုးလွန်နေတာပါ။ တဖက်မှာလည်း စစ်အုပ်စုဟာ နိုင်ငံတကာမှာ တရားဝင်အသိအမှတ်ခံရဖို့ ကြိုးပမ်းတာတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကုလသမဂ္ဂမှာ စစ်အုပ်စုရဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေအပေါ် ဘာတွေတင်ပြတာတွေ ရှိနေလဲ။ အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ(NUG) အပေါ် နိုင်ငံတကာရဲ့ အားပေးထောက်ခံမှု၊…

“စစ်ကောင်စီရဲ့ ထိုးစစ်ဆင်မှုလို့သာပြောနေတာ။ သူလုပ်နေတာက အရပ်သားတွေကိုပစ်မှတ်ထား လုပ်နေတာပဲလေ။ လေယာဉ် တွေနဲ့ဗုံးကြဲတယ်။ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ပဲ တိုက်ပွဲမဖြစ်ဘဲ နေ့ရော၊ ညရော အရပ်သားတွေ လူထုတွေပုန်းနေတဲ့ရွာတွေကို လိုက ပစ်နေတာပဲလေ”

KNU ပြောခွင့်ရ ပဒိုစောတောနီးနဲ့ ဆက်သွယ်မေးမြန်းချက်။ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး KNU တပ်မဟာ(၆)နယ်မြေ မြဝတီမြို့နယ် မဲကနယ်ဒေသမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဧပြီ ပ ထမအပတ်ကစပြီး စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစု ပူးပေါင်းတပ်တို့ကြား တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန် နေသလို အဲဒီတိုက်ပွဲအတွင်း စစ်ကောင်စီ ဘက်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်တာအပြင် အတွဲလိုက်ဒုံးပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်မှုတွေကို ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်နေတာပါ။ ဒါကြောင့် စစ်ကောင်စီဘက်က KNU နယ်မြေထဲမှာ…

“တိုင်းပြည်မငြိမ်းချမ်းအောင် ဘယ်သူလုပ်နေလဲဆိုရင် အဲဒီအပေါ်မှာလည်း ပြည်သူတွေက တော်တော်များများ သိပါတယ်။ အဲဒီအပေါ်ကို ကြည့်ချင်းအားဖြင့် သေချာပါတယ်။ သူတို့က ရွေးကောက်ပွဲကို လုပ်မှာမဟုတ်ဘူး။ ပါးစပ်ကတော့ ပြောနေမှာပဲ”

ရွေးကောက်ပွဲလေ့လာစောင့်ကြည့်သူတစ်ဦးနဲ့ ဆက်သွယ်မေးမြန်းချက်။ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမယ်ဆိုတဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ၂၀၂၃- ၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာရေးနှစ် ပြည်ထောင်စု ဘဏ္ဍာငွေ အရအ သုံးဆိုင်ရာဥပဒေမှာ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် အသုံးစရိတ်ဟာ ကျပ် ၂၈ ဘီယံလီကျော် ခွင့်ပြု ထားပြီး ဒီပမာဏဟာ ၂၀၂၀ အထွေ ထွေရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပခဲ့တဲ့ ဘတ်ဂျက်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် ထက်ဝက်နီးပါး လျှော့ကျနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။…

ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့က လက်နက်ခဲယမ်း ရရှိနိုင်တဲ့ အရင်းအမြစ်တွေကို တိုးမြှင့်နိုင်ဖို့ ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းအားတွေ မြှင့်တင်ပြီးတော့ လိုအပ်ချက်တွေ ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ဖို့ကို နံပါတ်တစ်အနေနဲ့ ကြိုးစားနေပါတယ်။

ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)တွေကို လက်နက်တပ်ဆင်မှုတွေ အရှိန်မြှင့်လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG) ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ဧပြီ ၁၆ ရက်နေ့မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် NUG ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ လက်နက်တင်ဆင်ပေးမှု အခြေအနေ၊ လက်နက်တပ်ဆင်ပေးရာမှာ ဘယ်လိုမူဝါဒတွေ ချမှတ်ထားလဲ။ လက်နက် လိုအပ်ချက် မြင့်မားမှုကို ဘယ်လို ဖြည့်တင်းသွားဖို့ ဆောင်ရွက်နေလဲ။ ဒီအခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန အတွင်းဝန် ဦးနိုင်ထူးအောင်နဲ့…