ဘေဂျင်း – ဇွန်(၂၀)
တရုတ်နိုင်ငံကို လာရောက်ခဲ့တဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကန်နဲ့ ဆွေးနွေး ပြီးနောက် တရုတ်-အမေရိကန်ကြား ကိစ္စရပ်အတော်များများမှာ တိုးတက်မှုရှိခဲ့တယ်လို့ သမ္မတ ရှီကျင်းဖျင်က ပြောပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ဆယ်စုနှစ်တွေအတွင်း ဩဇာအရှိဆုံးခေါင်းဆောင်ဖြစ်တဲ့ ရှီက မြို့တော်ရဲ့ Great Hall မှာ လက်ခံတွေ့ဆုံတဲ့ ဘလင်ကန်ရဲ့ ခရီးစဉ်ဟာ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး အင်အားကြီး နှစ်နိုင်ငံကြား တင်းမာတဲ့ ဆက်ဆံရေးမှာ ငါးနှစ်အတွင်း တရုတ်ကို အမေရိကန် ထိပ်တန်းအရာရှိတစ်ဦးရဲ့ ခရီး စဉ်ဖြစ်ပါတယ်။
“တရုတ်ဘက်ကတော့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ရပ်တည်ချက်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ထုတ်ပြန်ထားပြီး ဘာလီမှာ ရောက်ရှိခဲ့တဲ့ သမ္မတ ဘိုင်ဒင်နဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဘုံနားလည်မှု ကတဆင့် လိုက်နာဖို့ နှစ်ဖက် သဘောတူညီခဲ့ကြပါတယ်” လို့ သမ္မတ ရှီကျင်ဖျင်က ပြောပါတယ်။
“နှစ်ဘက်စလုံးက တိုးတက်မှုရှိပြီး တိကျတဲ့ကိစ္စရပ်တချို့အတွက် သဘောတူညီမှု ရခဲ့ပါတယ်” ဟု အသေးစိတ်မဖော်ပြဘဲ တရုတ်ခေါင်းဆောင်က ပြောပါသေးတယ်။ “အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဘလင်ကန်က ဒီခရီးစဉ်ကနေတဆင့် တရုတ်-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးကို တည်ငြိမ်အောင် အပြုသဘောဆောင်တဲ့ ပံ့ပိုးကူညီမှုတွေ ပေးနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်”လို့ သူက ပြောပါသေး တယ်။
ဇွန်လ(၁၉) ရက်နေ့ အစောပိုင်းက နိုင်ငံတော် ဧည့်ရိပ်သာမှာ ဘလင်ကန်နဲ့ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒအကြီးအကဲ ဝမ်ရိတို့ တွေ့ဆုံခဲ့ကြပြီး ဒီခရီးစဉ်ဟာ တရုတ်-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးမှာ အရေးကြီးတဲ့ အလှည့်အပြောင်းတစ်ခုကို ရောက်လာတယ်လို့ ဝမ်က ဘလင်ကန်ကို ပြောခဲ့ တယ်လို့ နိုင်ငံပိုင် CCTV ရုပ်သံမှာဖော်ပြထားပါတယ်။
တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုနဲ့ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှု၊ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ဒါမှမဟုတ် ပဋိပက္ခကြားထဲမှာ ရွေးချယ်မှု တစ်ခုပြုလုပ်ဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ဆိုထားပြီး တရုတ်-အမေရိကန် ဆက်ဆံ၇ေးရဲ့ နှိမ့်ချ မှုဟာ ကောင်းမွန်ပြီး တည်ငြိမ်တဲ့ လမ်းကြောင်းကို ပြန်ရောက်ဖို့ တွန်းအားပေးပြီး နှစ်နိုင်ငံကြား ပြေလည်ဖို့ မှန်ကန်တဲ့ နည်းလမ်းကို ရှာဖွေရာမှာ အတူတကွ လုပ်ဆောင်ရမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ဝမ်က ပြောပါသေးတယ်။
ပွင့်လင်းတဲ့ ဆက်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းတွေက တစ်ဆင့် အမေရိကန်နဲ့ PRC ကား ပြိုင်ဆိုင်မှု တွေကို တာဝန်ယူစီမံခန့်ခွဲဖို့ အရေးကြီး သလို ပြိုင်ဆိုင်မှု ပဋိပက္ခဖြစ်စေဖို့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ရ ထိုင်ဝမ်အရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။
“ဒီပြဿနာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တရုတ်မှာ အပေးအယူ ဒါမှမဟုတ် ဝန်ခံတုံ့ပြန်ဖို့ နေရာမရှိပါဘူး” လို့ဝမ်က ဘလင်ကန်ကို ပြောခဲ့တယ်လို့ CCTV မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မက်သရူးမီလာက ဝမ်နဲ့ ဆွေးနွေးမှုဟာ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းနဲ့ အကျိုးရှိစေတယ်လို့ ဆိုခဲ့ပါတယ်။
ဘလင်ကန်က ပြိုင်ဆိုင်မှုဟာ ပဋိပက္ခကို ဦးမတည်စေဖို့ ပွင့်လင်းတဲ့ ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်း တွေကတဆင့် အမေရိကန်နဲ့ PRC ကြား ယှဉ်ပြိုင်မှုကို တာဝန်ရှိစွာ စီမံခန့်ခွဲခြင်း ရဲ့ အရေးပါမှုကို မီးမောင်းထိုးပြခဲ့တယ်လို့ တရုတ်နိုင်ငံကို ရည်ညွှန်းပြီး မီလာက ပြောခဲ့ပါတယ်။
လာမယ့်နှစ်တွေမှာ တရုတ်က ထိုင်ဝမ်ကို သိမ်းပိုက်ဖို့ ကြိုးစားမှာကို စိုးရိမ်ကြောင်း အမေရိကန် တာဝန်ရှိသူတွေက ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပြီး ဝါရှင်တန်က ကျွန်းကို လက်နက် ရောင်းချမှုဟာ လက်ရှိအနေအထားကို ထိန်းသိမ်းထားဖို့သာ ဖြစ်တယ်လို့ အခိုင်အမာ ပြောဆိုခဲ့ ပါတယ်။
တရုတ်နဲ့ အမေရိကန်ကြား ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်တွေအတွင်းက ကုန်သွယ်ရေး၊နည်းပညာနဲ့ ထိုင်ဝမ်တို့ အပါအဝင် ပြဿနာများစွာ တင်းမာမှုတွေ မြင့်တက်လာခဲ့ ပြီး အမေရိကန် သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်နဲ့ သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရန့်တို့ကလည်း တရုတ်ကို အမေရိကန်ရဲ့ ကမ္ဘာ့ဦးစားပေး ရေရှည် ခြိမ်းခြောက်မှုလို့ ခေါ်ဆိုခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
Ref: CNA