အင်တာဗျူး

ထိုင်းရောက် မြန်မာတွေ ဘယ်လိုအခက်အခဲတွေ ကြုံနေကြရသလဲ။

“ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရှိတဲ့ အလုပ်သမားတွေကလည်း တရားဝင်ဖြစ်စေ တရားမဝင်ဖြစ်စေ လက်ရှိ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ တည်ဆဲဥပဒေကိုအစဉ်မပြတ် နိုးနိုးကြားကြားနဲ့ လေ့လာပြီး နေထိုင်ဖို့ အားလုံးကို အကြံပေးချင်ပါတယ်” – ဦးအောင်ကျော် (အလုပ်သမားအခွင့်အရေးဖောင်ဒေးရှင်း) မြန်မာနိုင်ငံသားတွေရဲ့ ဒုတိယအိမ်လို့တောင် ခေါ်ဆိုကြတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံကို ရောက်ရှိနေကြတဲ့ မြန်မာအရေအတွက်ဟာ အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက် အမြင့်ဆုံးအနေအထားကို ရောက်ရှိလာပါတယ်။ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ပြဌာန်းခဲ့ပြီးတဲ့နောက် ထိုင်းနိုင်ငံထဲကို တရားဝင်ရော တရားမဝင်ပါ…

မဲဆောက်မြို့က အစာအာဟာရ ပါရမီရှင်များ (သို့) ထမင်းတစ်နပ် ၁၅ ဘတ်အဖွဲ့

“ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ကျွန်တော်တို့ ပြည်သူတွေကို ပစ်မထားဘူး ရအောင်ပံ့ပိုးမယ်။ ကူညီမယ်။ ဒါကြောင့်အားလုံးစိတ်မလျော့ပါနဲ့ တော်လှန်ရေးပြီးတဲ့ ဆက်လက်တောင့်ခံပေးကြပါဦး” – ကိုမင်းသွေးသစ် (မြေပြင်တာဝန်ခံ) စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက် စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို တွန်းလှန်ရင်း အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် မဲဆောက်မြို့ကို နွေဦးတော်လှန်ရေးလုပ်ဆောင်သူတွေ၊ ထောက်ခံသူတွေဟာ ခိုလှုံရောက်ရှိလာခဲ့ကြပါတယ်။ လူတစ်ယောက်အတွက် အဓိကကျတဲ့ စား၊ ဝတ်၊ နေရေး အခက်အခဲတွေထဲက စားသောက်ရေးအတွက် မဲဆောက်မြို့ဆီ ရောက်ရှိလာကြသူတွေဟာ…

တနင်္သာရီမြို့နယ်က ရေဘေးသင့်ခဲ့ရတဲ့ စစ်ရှောင်တွေရဲ့ အခြေအနေ

“အားလုံးက ရိက္ခာအတွက် အများကြီး ဝယ်ထားကြတာ မရှိဘူး။ ပြေးနေရတယ်ဆိုတော့ ဒီဘက်မှာလည်း ဝယ်မယ့်ဆိုင်တွေမရှိတော့ ဘာမှလည်း ဝယ်လို့မရတော့ဘူးဆိုတော့ ကျွန်တော်တို့အတွက်တော့ စစ်ဘေးရှောင်ရော ရေဘေးရော အားလုံးအတွက်တော့ အခက်တော်တော်လေးတွေ့နေတယ်” – ကိုဖြိုး (တွဲလက်ညီညီ စစ်ရှောင်ကူညီရေးအဖွဲ့) ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းအတွင်း တနင်္သာရီမြို့နယ်မှာ မိုးကြီးပြီး ရေကြီးနစ်မြုပ်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့တာကြောင့် ဒေသခံပြည်သူတွေရဲ့ အသက်အိုးအိမ်စည်းစိမ် ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုတွေဖြစ်ပေါ်ခဲ့ရပါတယ်။ စစ်ကောင်စီရဲ့ ဖြတ်လေးဖြတ်…

နေဝန်းနီကျဆုံးမှုနဲ့ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအလားအလာ

“စစ်တိုင်းဌာနချုပ် ၁၄ ခုမှာ စစ်အင်္ဂါစဉ်က တတိယမြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ဖြစ်တယ်။ ဒီတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် ကျသွားတာဟာ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေ အမြစ်ဖြုတ်ချင်တဲ့ နိဒါန်းရဲ့အစလို့ပြောလို့ရမယ်” – CDM ဗိုလ်ကြီး ဇင်ယော် ယခင်က တရုတ်ဖြူ ကူမင်တန်ကျုးကျော်စစ်၊ ဗကပ ကျုးကျော်စစ်တို့ကို တန်ပြန်နိုင်ခဲ့လို့ စစ်တပ်က အမြဲဂုဏ်ယူနေတဲ့ လားရှိုးက အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (ရမခ) ဟာ အခုဆို ကိုးကန့်တပ် MNDAA လက်ထဲ…

အကြမ်းမဖက်တဲ့နည်းနဲ့ တော်လှန်နေကြတဲ့ CDM တွေကို စစ်ကောင်စီ ပြန်ခေါ်နေတာ ဘာကြောင့်လဲ။

“တချို့ CDM တွေက တော်လှန်တဲ့ ထောက်ပို့တွေရဲ့ လှုပ်ရှားမှုကို ဒီ ၃ နှစ်တာ ကာလအတွင်းမှာ သိထားတယ်။ ဒီလိုလူတွေကိုခက်ခဲတဲ့အချိန်မှာ ပြန်ခေါ်မယ်ဆိုရင် သူတို့အတွက် သတင်းအချက်အလက်ပြန်ရလာမယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုးဖြစ်တယ်။ အရမ်းအန္တရာယ်များတယ်” – CDM ဗိုလ်ကြီး ဇင်ယော် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း အကြမ်းမဖက်အာဏာဖီဆန်ရေး CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်ပြီး အမည်ပျက်စာရင်း Black List သွင်းခံထားရတဲ့…

အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မွန်၊ ကရင်၊ တနင်္သာရီဒေသမှာ စစ်ကောင်စီက ဘာတွေကျူးလွန်နေလဲ။

“လူတွေနေတဲ့ ပရဝုဏ် အိမ်ခြေတွေထဲမှာ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိနဲ့ ပစ်မှတ်ထားပြီးတော့ တိုက်ခိုက်တာ ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ခြေ၊ လက်အင်္ဂါ ချို့ယွင်း ဆုံးရှုံးကုန်ကြတဲ့အတွက် နောက်ပြန်ပြီး နာလန်မထူနိုင်တဲ့ အနေအထား ထိရောက်ကြတယ်။ အဲဒီအထဲမှာဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေ ကလေးသူငယ်တွေလည်း ပါပါတယ်” နိုင်အိုင်းမွန် (HURFOM) မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း နိုင်ငံတောင်ပိုင်း မွန်၊ ကရင်နဲ့ တနင်္သာရီဒေသက အမျိုးသမီးတွေနဲ့ ကလေးသူငယ်တွေအပေါ်…

ထားဝယ်ခရိုင်အတွင်းက ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားမှုအခြေအနေတွေ ဘယ်လိုရှိနေလဲ။

“စစ်တပ်ကနေပြီး ဖြတ်လေးဖြတ် အနေအထား ကန့်သတ်လိုက်တဲ့အခါမှာ ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ ပိုမြင့်လာပြီး လူထုက ခက်ခဲကြပ်တည်းလာတယ်။ လူထုခက်ခဲလာတော့ ကျွန်တော်တို့လည်း ခက်ခဲလာတယ်” ကိုမင်းလွင်ဦး (ထားဝယ်ခရိုင် ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားမှုသပိတ်ကော်မတီ) မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့မှာ အာဏာသိမ်းလိုက်ပြီးတဲ့နောက် အာဏာရှင်စနစ်ကို အလိုမရှိတဲ့ ပြည်သူတွေဟာ အကြမ်းမဖက်တဲ့နည်းနဲ့ ဆန့်ကျင်တော်လှန်ခဲ့ပါတယ်။ အာဏာသိမ်းကာလ ၃ နှစ်ကျော်လာတဲ့…

အကျဉ်းထောင်တွေထဲက အမျိုးသမီးအကျဉ်းသူတွေရဲ့ အခြေအနေ ဘယ်လောက်ဆိုးရွားနေလဲ။

“မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ မိခင်တွေ၊ ကလေးတွေ အမျိုးသမီးတွေ ပြောရမယ်ဆိုရင် အမျိုးသမီးလေးတွေကို စစ်ကောင်စီတပ်သည် မလေးစားတဲ့အပြင် မုဒိမ်းမှုတွေကျုးလွန်တယ်။ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုတွေ အားနွဲ့တဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို နိုင်ထက်စီးနင်းလုပ်တယ်” မဇူးဇူးမေယွန်း (နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသူများ အဖွဲ့) လက်ရှိ အာဏာသိမ်းကာလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ အကျဉ်းထောင်တွေထဲက အကျဉ်းသားတွေ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံရေးပုဒ်မတွေနဲ့ ထောင်ချခံထားရတဲ့ အကျဉ်းသူတွေဟာ ထောင်ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ နိုင်ထက်စီးနင်း လုပ်ဆောင်တာကိုခံနေရပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် မကြာသေးမီက…

အာဏာသိမ်းကာလ မြန်မာ့သတင်းမီဒီယာအခြေအနေ ဘယ်လိုရှိနေလဲ။

“အရင်ကထက်စာရင် မီဒီယာတွေ ရပ်တည်ရေး ခက်လာတယ်။ အခု ဇူလိုင်လဆိုရင် တချို့ မီဒီယာအသေးလေးတွေ ရပ်သွားပြီ။ ထောက်ပံ့ရေးလည်း နည်းလာပြီ။ အန္တရာယ်‌လည်း များလာပြီ” ဦးတိုးဇော်လတ် (အတွင်းရေးမှူး – IPCM) ၂၀၂၁ ခုနစ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှု နောက်ပိုင်း ဆိုးရွားကျဆင်းလာနေတဲ့ သတင်းမီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့်နဲ့ မီဒီယာစိန်ခေါ်မှု အခြေအနေတွေကြောင့် ပြည်တွင်းပြည်ပက လွတ်လပ်တဲ့သတင်းမီဒီယာသမားတွေ စုပေါင်းပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊…

၂၀၂၅ ခုနှစ်မှာ ရွေးကောက်ပွဲ တကယ်ဖြစ်လာနိုင်သလား။

“လက်ရှိအနေအထားမှာ နေရာပေါင်းစုံက တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေတဲ့အချိန်မှာ အဲဒီလိုမျိုး အားလုံးလက်ခံနိုင်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ဖို့အတွက်တော့ အင်မတန်ခက်တယ်” ဒေါက်တာ စိုင်းကြည်ဇင်စိုး (နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ) တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ စစ်ရှုံးနေတဲ့ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချူပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က လာမယ့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်းမှာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမယ်လို့ ထုတ်ပြောလာပါတယ်။ သူပြောတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ပတ်သက်လို့ ပြည်သူတွေကြားထဲမှာတော့ အမျိုးမျိုး ပြောဆိုဝေဖန်မှုတွေ…