အင်တာဗျူး

ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ရင်းတွေ လုံးဝပျောက်သွားနိုင်ဖို့အထိ မျှော်မှန်းထားတယ် – အောင်စံရှား(S.O.F တာဝန်ခံတပ်မှူး)

၁။ အရင်ဆုံး ကြာအင်းဆိပ်ကြီးမြို့တွင်း တိုက်ပွဲအခြေအနေလေး ပြောပြပေးပါဦး။ – ခလရရဲစခန်း၊ ၂၈၄နဲ့ ကြာအင်းဆိမ့်ကြီးရဲစခန်း ပြီးရင်ထွေအုပ်ရုံးနဲ့ နောက်တရားသူကြီးရုံးပေါ့။ ကျွန်တော်တို့ ပစ်မှတ်ထားဝင်ပြီး တိုက်ခိုက်ခဲ့တာပေါ့။ Drone အဖွဲ့နဲ့ ပူးပေါင်းပြီးလုပ်တယ်။ စစ်ဆင်ရေးမစ်ရှင်ပေါ့။ ၄နာရီမှာ ကျွန်တော်တို့ Drone မစ်ရှင်ကို စတယ်။ အလင်းရောင်ရတဲ့အချိန် ပစ်မှတ်ကို သေချာမြင်ရတဲ့အချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့ တပြိုင်နက် ထိုးစစ်ဆင်ပြီး တိုက်ခိုက်တယ်။…

“ကျွန်တော်တို့ ပြည်နယ်မှာ စစ်ကောင်စီ အုပ်ချုပ်ရေးတွေက လက်တံရောက်နိုင်ဖို့ နေနေသာသာ သူ့ရဲ့နေရာတွေ မှာ လူထုတွေကို လူသားဒိုင်းသဖွယ် တားတာကလွဲလို့ အုပ်ချုပ်ရေးကို မတည်ဆောက်နိုင်ဘူးဖြစ်ပါတယ်။ လူထုတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့ပါဝင်မှုတွေကြောင့်မို့ပဲ ကရင်နီပြည်မှာ စစ်ကောင်စီထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်းမရှိတာ အဓိက ဖြစ်ပါတယ်”

ကရင်နီအမျိုးသားများကာကွယ်ရေးတပ်(KNDF) ကို ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် မေ ၃၁ ရက်နေ့မှာ ဖွဲ့စည်းခဲ့တာ ဖြစ်ပြီး အခုအခါမှာတော့ KNDF ထူထောင်တာ ၂ နှစ်ပြည့်မြောက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ KNDF ဟာ စတင်ဖွဲ့ စည်းတဲ့ ၂ နှစ်အတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ တိုက်ပွဲပေါင်းအကြိမ် ၁၀၀၀ ကျော် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီရဲ့ တပ်စခန်း ၁၀…

“အားလုံးရဲ့ ဘုံသဘောတူချက်ကတော့ စစ်အာဏာရှင်ချုပ်ငြိမ်းရေးကတော့ ကျွန်တော်တို့ တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်း အတာနဲ့ လုပ်နေတဲ့အချိန် ကာလဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ KIO အနေနဲ့ အဲဒီလုပ်ငန်းတွေကို ပူးပေါင်းသင့်တဲ့ နေရာမှာ ပူးပေါင်းမယ်။ အတူတကွ လုပ်သင့်တဲ့နေရာမှာ အတူတကွလုပ်မယ့် သဘောမျိုးပါ”

အင်အားကြီး တိုင်းရင်သားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းဖြစ်တဲ့ ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ (KIO/KIA) နဲ့ ပလောင် ပြည်နယ်လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (PSLF/TNLA) တို့ဟာ အာဏာရှင်စနစ်ချုပ်ငြိမ်းရေးအတွက် အတူလက်တွဲ ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ မေ ၂၈ ရက်နေ့မှာ ပူးတွဲကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် KIO နဲ့ TNLA တို့ အာဏာရှင်စနစ်ချုပ်ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ဆက်လက်ဖော်ဆောင်သွားမယ့် လုပ်ငန်းစဉ်တွေ ထာဝရ မဟာမိတ်စာချုပ် အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်ရွက်မှု၊ မြေပြင်…

“သူကတော့ သူ့မူလပေါ်လစီအတိုင်းပဲ မြန်မာဘက်က စစ်ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ ပေါင်းစပ်တယ်။ မျိုးဆက်သစ် Move Forward Party က တိုင်းပြည်ကိုအုပ်ချုပ်တဲ့ အနေအထား မရောက်မချင်းကတော့ ကျွန်တော်ပြည်သူ တွေအနေနဲ့ သတိထားသွားလာဖို့ လိုတယ်”

ထိုင်း-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ မေ ၂၅ ရက်နေ့မှာ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် လူကုန်ကူးမှုနဲ့ နယ်စပ်တလျှောက် တရားမဝင်ဝင်ထွက်သွားလာမှုတွေကို ပူးပေါင်းတားဆီးကာကွယ်ရေးအတွက် နှစ်ဖက်ဆွေးနွေးတာတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ တဖက်မှာတော့ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားတွေ အခုလထဲမှာ ဆက်တိုက် ဖမ်းဆီးခံရတာတွေ ရှိနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ထိုင်း – မြန်မာနှစ်နိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု အခြေအနေ၊ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ အကျိုးသက် ရောက်မှု၊ ရွေးကောက်ပွဲအနိုင်ရ…

“ထပ်လောင်းပြောချင်တာတော့ ဒီရေနံနဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းကို ချက်ချင်းပိတ်ပါ။ ချက်ချင်း ဆန်ရှင်ချပါ။ နိုင်ငံခြားဝင်ငွေကို မြန်မာပြည်က တရားဝင်ရအောင် လုပ်ပေးနေတဲ့ နိုင်ငံပိုင်စီးပွားရေးဘဏ်တွေကို ထည့်ပြီးတော့ ပိတ်ပစ်ဖို့လိုတယ်”

အမေရိကန်အပါအဝင် အနောက်အုပ်စုမဟာမိတ်နိုင်ငံတွေဟာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းတဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီကနေ နှစ်နှစ်ကျော်ကာလအတွင်း စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်တွေအပါအဝင် ကူညီပံ့ပိုးပေးနေသူ လူပုဂ္ဂိုလ် ၈၀ ကျော်နဲ့ စစ်တပ်ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ လုပ်ငန်းပေါင်း ၃၀ ကျော်ကို အကြိမ်ရေ ဆယ်ချီထက်မနည်း ဒဏ်ခတ် အရေးယူထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုတွေဟာ ဒီကနေ့အချိန်ထိ စစ်ကောင်စီအပေါ် ထိရောက်တဲ့ သက်ရောက်မှုတွေ မရှိသေးသလို စစ်ကောင်စီ ဝင်ငွေရနေတဲ့…

“UGက ပြည်သူနားကပ်နေတာဖြစ်လို့ ဖေးမပါလို့၊ ကူညီပါစောင့်ရှောက်ပါ၊ UGတွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ပါ။ မြို့တွေမှာ UG မရှိရင် ပြည်သူကိုဖိနှိပ်ဖို့ အခွင့်အလမ်း ပိုများမယ်ဆိုတာလေးလည်း ပြောချင်ပါတယ်”

နိုင်ငံတဝန်းက မြို့ပြတွေမှာလှုပ်ရှားနေကြတဲ့ မြေအောက်တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေဟာ နွေဦးတော်လှန်ရေးကာလ ၂ နှစ်အတွင်း ဖမ်းဆီးခံတာအပြင် အကူအညီရရှိမှု နည်းပါးလာတာကြောင့် ရပ်တည်ဖို့ ပိုမိုခက်ခဲလာ တယ်လို့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေက တညီတညွတ်တည်း ပြောဆိုလာတာပါ။ မြို့ပြပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း ထောက်ပံ့မှုမရတာကြောင့် အချိန်မီမပြောင်းရွှေ့နိုင်လို့ ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရတဲ့အဖွဲ့တွေနဲ့ ထောက်ပံ့မှုမရရှိတာကြောင့် စစ်ဆင်ရေးတွေ မလုပ်နိုင်တော့သလို ဖျက်သိမ်းလိုက်ရတဲ့ အဖွဲ့တွေလည်း ရှိလာခဲ့ပါတယ်။ တချို့အဖွဲ့တွေက မြို့ပြကိုစွန့်ပြီး…

“အဓိက မြေပြင်မှာလိုအပ်နေတာ ရေပေါ့နော်။ တော်တော်များများနေရာတွေ ဆားငန်ရေဝင်သွားတော့ ဆားငန်ရေက ရေကန်တွေ ထဲဝင်သွားတော့ သုံးလို့မရတော့တာ။ အရေးကြီးဆုံးကရေပေါ့နော်။ ပြီးတော့ စားနပ်ရိက္ခာ၊ ဆေးဝါးတွေလည်း လိုအပ်တာပေါ့”

မြန်မာနိုင်ငံကို မိုခါမုန်တိုင်း ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ပြီး နှစ်ပတ်နီးပါးရှိလာတဲ့အထိ မုန်တိုင်းဒဏ်သင့်ဒေသတွေကို လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီတွေပေးနိုင်ဖို့ ကုလသမဂ္ဂအေဂျင်စီတွေနဲ့ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့စည်းတွေဟာ စစ် ကောင်စီရဲ့ ခွင့်ပြုချက်ကို စောင့်ဆိုင်းနေရဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးရုံး (UNOCHA) ကတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ ချင်းပြည်နယ်ရှိ မုန်တိုင်းဒဏ်သင့် ပြည်သူအားလုံးအတွက် နှစ်ပတ်စာ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီတွေ ထောက်ပံ့ပေးဖို့ အသင့်ဖြစ်နေပေမယ့် ခွင့်ပြုချက်ရဖို့ ဆွေးနွေးနေရဆဲ…

“စစ်ကောင်စီဘက်က မုန်တိုင်းရဲ့သတိပေးချက်ဆိုတာ အားလုံးကိုသတိပေးတာရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည်တွေကို တခြားကုန်းမြေနေရာကို ရွေ့ပြောင်းတာမရှိခဲ့ဘူး။ မြို့ထဲကိုလည်း သွားလာခွင့်မရှိဘူး။ အဲဒါ ကြောင့် ဒီလူတွေက သေဆုံးတာ ဖြစ်တယ်”

ရခိုင်ပြည်နယ်မှာကျရောက်ခဲ့တဲ့ မိုခါမုန်တိုင်းကြောင့် ရိုဟင်ဂျာအယောက် ၄၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ စစ်ကောင် စီကတော့ ရိုဟင်ဂျာသေဆုံးမှုဟာ ၁၀၀ ကျော်သာရှိပြီး သူတို့တွေဟာ အချိန်မီပြောင်းရွှေ့ တာတွေမလုပ်လို့ သေဆုံးခဲ့တာ ဖြစ်တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ မိုခါမုန်တိုင်းမှာ ရိုဟင်ဂျာဘာကြောင့် အများ အပြား သေဆုံးခဲ့ရတာလဲ။ မုန်တိုင်းဒဏ်သင့် ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးတွေ ခံစားနေရတဲ့ အခက်အခဲ၊ စစ်ကောင်စီရဲ့ ကူညီထောက်ပံ့မှုနဲ့ နိုင်ငံတကာကို…

“အခု ပညာရေးဥပဒေတွေ မူဝါဒတွေကို ပြဌာန်းတာက သူတို့ရဲ့ အာဏာရှင်စနစ်သက်ဆိုးရှည်ဖို့ သူတို့ကိုထောက်ခံမယ့်သူ တွေများလာဖို့၊ သူတို့ကိုကန့်ကွက်မယ့်သူတွေ စာသင်ကျောင်းတွေမှာမပေါ်လာဖို့အတွက် ရည်ရွယ်ချက်နှစ်ခုနဲ့ လုပ်တာလို့ မြင်ပါတယ်”

ပုဂ္ဂလိကကျောင်းတွေရဲ့ သင်ရိုးညွှန်းတမ်းအပါအဝင် ဆရာ၊ဆရာမ ခန့်အပ်တာကအစ ခွင့်ပြုချက် လျှောက်ထားရမယ်ဆိုတဲ့ ပုဂ္ဂလိကပညာရေးဥပဒေကို စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က မေ ၁၂ ရက် နေ့ ရက်စွဲနဲ့ လက်မှတ်ရေးထိုးပြီး ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အခန်း ၁၆ ခန်း ပုဒ်မပေါင်း ၈၂ ခုပါဝင်တဲ့ အဲဒီဥပဒေထဲမှာတော့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့တွေဟာဆိုရင် ပုဂ္ဂလိကကျောင်းတွေရဲ့ စံချိန်စံညွှန်း သတ်မှတ်တာ၊ ကျောင်းဆရာ…

“အခု လက်ရှိအခြေအနေကတော့ သူတို့မုန်းဘက်တွေလည်း ထိုးစစ်ဆင်လာတွေ တွေ့တယ်။ ဒီရွှေကျင်ဘက်တွေမှာလည်း ပစ်ခတ်မှုတွေ လုပ်လာတာတွေလည်း တွေ့ရတယ်။ ကျောက်ကြီးမြို့နယ်ထဲမှာတော့ လမ်းဘေးတစ်လျှောက်ပေါ့နော် ထိုးစစ်ဆင်လာတာတွေ တွေ့တယ်”

KNU ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး ညောင်လေးပင်ခရိုင် တပ်မဟာ(၃) ကျောက်ကြီးမြို့နယ်အတွင်း စစ်ကောင် စီတပ်က နေ့စဉ် ရက်ဆက်ဆိုသလို လက်နက်ကြီးရမ်းသမ်းပစ်ခတ်မှုတွေ၊ ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်မှုတွေ၊ ရွာသားတွေ ပိုင်ဆိုင်တဲ့ ပစ္စည်းဥစ္စာတွေကို အဓမ္မယူဆောင်မှုတွေကိုပြုလုပ်နေပြီး တိုက်ပွဲကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရ တဲ့ စစ်ဘေးရှောင်ဦးရေဟာလည်း (၂၀၀၀၀) ကျော်ရှိနေပါတယ်။ ဒါကြောင့်လတ်တလော စစ်ဘေးရှောင်တွေအတွက် လိုအပ်နေတဲ့အရေးပေါ်အကူအညီပေးမှုအခြေအနေ၊ စစ် ဘေးရှောင် တွေရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရတဲ့ အခက်ခဲတွေနဲ့၊ နယ်မြေထဲမှာ စစ်ကောင်စီရဲ့…